Ο ρόλος του πατέρα στη συναισθηματική αγωγή του παιδιού

Η παλαιότερη επικρατούσα αντίληψη πρέσβευε ότι η ανατροφή των παιδιών ανήκει εξ’ ολοκλήρου στη μητέρα. Κάτι τέτοιο ενισχυόταν από το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος του γυναικείου πληθυσμού ασχολείτο αποκλειστικά με το νοικοκυριό και κατ’ επέκταση με την ανατροφή των παιδιών. Η προσφορά του άντρα στην οικογένεια μεταφραζόταν σε υλικά αγαθά, ενώ της γυναίκας σε συναισθήματα. Αυτή ήταν η νοοτροπία που επικρατούσε και για την ελληνική οικογένεια.

Η ενεργός συμμετοχή του πατέρα στην ανατροφή των παιδιών είναι πολύ σημαντική. Οι πατέρες που ενδιαφέρονται και μετέχουν ενεργά στη ζωή των παιδιών τους, ιδίως εκείνοι που είναι συναισθηματικά διαθέσιμοι για τα παιδιά τους, ωφελούν με τρόπο μοναδικό την ψυχική και σωματική τους υγεία. Ένας πατέρας μπορεί να επηρεάσει τα παιδιά έτσι όπως δεν μπορεί μια μητέρα, ειδικά σε κάποιους τομείς όπως είναι οι σχέσεις με τους συνομηλίκους και οι επιδόσεις στο σχολείο. Η επιρροή αυτή του πατέρα έχει μεγάλη διάρκεια και ισχύ. Μια διαχρονική μελέτη, που ξεκίνησε κατά τη δεκαετία του 1950, έδειξε ότι τα παιδιά των οποίων ο πατέρας ήταν παρών και συμμετείχε στη ζωή και τη φροντίδα τους έγιναν περισσότερο ενσυναισθητικοί, συμπονετικοί ενήλικες, είχαν καλύτερες κοινωνικές σχέσεις και μακροβιότερους και ευτυχέστερους γάμους από ό ,τι τα παιδιά των οποίων ο πατέρας απουσίαζε.

Απ’ τα παραπάνω λοιπόν προκύπτει ότι τα παιδιά χρειάζονται πράγματι τον πατέρα τους, όχι όμως τον οποιοδήποτε πατέρα. Η ζωή των παιδιών βελτιώνεται από έναν πατέρα που είναι συναισθηματικά παρών, αξιόπιστος και ικανός να προσφέρει στα παιδιά του ανακούφιση σε περιόδους αναστάτωσης.

Πολλοί πιστεύουν ότι η επίδραση του πατέρα συντελείται κυρίως μέσα από το παιχνίδι. Όχι μόνο γιατί οι μπαμπάδες αφιερώνουν χαρακτηριστικά μεγαλύτερο μέρος του χρόνου που διαθέτουν για τα παιδιά τους σε δραστηριότητες παιχνιδιού, αλλά και γιατί το στιλ του παιχνιδιού που υιοθετούν είναι πιο πολύ σωματικό και περισσότερο συναρπαστικό από την αντίστοιχη αλληλεπίδραση των μητέρων.

Πολύ σημαντικό είναι τέλος, να αποφεύγει ο πατέρας τις επικρίσεις, την ταπείνωση, τον εξευτελισμό και την αδιακρισία με τα παιδιά του. Τα παιδιά που τα πηγαίνουν καλύτερα στις σχέσεις με τους συνομηλίκους τους και στις σχολικές τους επιδόσεις είναι εκείνα των οποίων οι πατέρες αναγνωρίζουν τα συναισθήματά τους και επικροτούν τα επιτεύγματά τους. Είναι οι πατέρες που λειτουργούν ως «συναισθηματικοί μέντορες», οι οποίοι δεν απορρίπτουν ούτε και κατακρίνουν τα αρνητικά συναισθήματα των παιδιών τους. Αντίθετα, δείχνουν ενσυναίσθηση και προσφέρουν καθοδήγηση για να βοηθήσουν τα παιδιά τους να αντιμετωπίσουν αυτά τα αρνητικά συναισθήματα.